Seyirciyle buluşan ilk sürdürülebilir Türk filmi

İklim kriziyle gayret iş dünyasından sanat dünyasına her alanda sürdürülebilir uygulamalar hayata geçirilirken sinema kesiminde de sürdürülebilirliğe dair farkındalık oluşmaya başladı.

Türkiye’de geçen yılın kasım ayında vizyona giren ve seyirciyle buluşan birinci sürdürülebilir sinema olan “Bir Vakitler Gelecek: 2121″in yönetmeni Serpil Altın, imalcisi Korhan Uğur ve başrol oyuncusu Selen Öztürk, AA muhabirine, iklim krizini bahis edinen sinema hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Bugünden yüzyıl sonrasında geçen sinemada, iklim krizinin tesirleri nedeniyle yer altında yaşamak zorunda kalan bir küme insanın hayat şartlarını beyaz perdeye aktardıklarını belirten direktör Altın, “Hikayede bir küme insan, ‘kıtlık kanunları’ olarak isimlendirilen kurallar çerçevesinde kendilerine bir yaşama sistemi kuruyor.” dedi.

Filmin, her aileye bir numara verildiği bir dünyada, 2121 numaralı ailenin yaşadığı bir krize odaklandığını aktaran Altın, şöyle devam etti:

“Hikayedeki annenin yeni bir hayata hamile olduğunu öğrenmesiyle aile bir kriz içerisine giriyor. Var olan sonlu kaynakların verimli kullanılması ve insan sayısının aşikâr bir oranda tutulması için oluşturulan kıtlık kanunlarına nazaran yeni bir bebek dünyaya geldiğinde yaşlı bir kişinin hayatına son verilmesi gerekiyor. Bu da gebe olduğunu öğrenen ana karakterimizi, yeni doğacak çocuğuyla yaşlı annesi ortasında tercih yapmak zorunda bırakan bir çatışmaya sürüklüyor.”

Filmi kurgularken bilimsel yazılardan ve makalelerden yararlandıklarını bildiren Altın “Sistem ve gelecek konusunda bir korkum vardı. 18 yaşında bir evladım var, kızımın geleceğiyle ilgili ve yaklaşık 5-6 yıldır da geleceğimize dair tasalar taşıyorum.” sözlerini kullandı.

“UMARIM ÖBÜR SETLERE DE SİRAYET EDER” 

“İklim krizine dair farkındalık oluşturmak isteyen bir üretimin, çekim evresinde da hedefine hizmet eder uygulamalar yürütmesi gerektiğine inanıyorum” diyen Altın, kendilerinin de bu emelle yola çıktıklarını vurguladı.

Altın, “Siz bu türlü gelecek derdi olan bir kıssayı üretirken bundan daha farklı bir şey düşünemiyorsunuz. Tam manasıyla dürüst olmanız gerekiyor. Haliyle doğayı katleden bir hançeri de siz saplamak istemiyorsunuz ve kendi yolunuzda sinemanızı daha gerçek fikirlerle hayata geçirmek istiyorsunuz.” diye konuştu.

Filmin sürdürülebilir uygulamalar ile çekilmesi konusunda grup olarak epey hassas bir süreç yaşadıklarının altını çizen Altın, set boyunca plastik kullanımını en az indirmek için set takımındaki herkese birinci gün su mataraları verildiğini ve karton bardak kullanılmadığını, karavan yerine ortak bir hazırlık alanı tercih edildiğini, ışıklar konusunda en sürdürülebilir ışığın kullanıldığını, dekorların eski setlere ilişkin olanların geri dönüştürülmesiyle oluşturulduğunu ve jeneratör kullanmayarak yakıt kullanımını en aza indirdiklerini kaydetti.

Altın “Yönetmen olarak sinema takımına farkındalık kazandırmak beni memnun ediyor. Gruptan kimi arkadaşlarımız, setten sonra artık çocuklarına pet şişe kullandırtmadıklarını benimle paylaştı. Bu dayanılmaz bir his, umarım bu farkındalık öbür setlere de sirayet eder.” dedi.
– “Sürdürülebilir bir sinema, maliyetleri yüzde 20 oranında azalttı”
Sürdürülebilir bir sineması, tabiata en az ziyan veren, en az karbon ayak izi oluşturarak çekilen bir sinema olarak nitelendiren üretimci Korhan Uğur, sürdürülebilirliğin maliyet noktasında da üretime olumlu katkıları olduğuna dikkati çekti.

Uğur, şunları söyledi:
“Sürdürülebilir uygulamalar, sineması finansal olarak yüzde 20 oranında daha düşük bir bütçeyle tamamlamamızı sağladı. Bu uzun metraj bir sinema için hayli önemli bir sayı. Bu uygulamalarla sinema yapma sürecindeki tüm fazlalıklardan ve lükslerden kurtulduk. Setteki sürdürülebilir uygulamalarının devamlılığının sağlanması için ödül ve ceza sistemi takip edildi. Kuralları bozanlar, set grubuna baklava ısmarladı. Bu sebeple birinci günler çokça baklava yedik. Kuralları oluşturmak için de globaldeki örneklere baktık.

Biz Türkiye’de ilklerdeniz fakat dünyanın çeşitli yerlerinde yıllardır bu uygulamalarla sinema çeken setler var. Biz de onların nasıl yaptığını hem birtakım yazışmalar yaparak hem de internetten araştırdık. Bununla alakalı aşağı üst 20 husus var. Biz setimizde bunların yaklaşık 15’ini gerçekleştirebildik. 5 adedini ise Türkiye’de şu an gerçekleştirmek imkansız. Zira sürdürülebilir güçle çalışan karavan kullanımının zarurî kılınması üzere unsurlar var. Türkiye’de şimdi bu güçle çalışan bir karavan yok.”

Sürdürülebilir üretimler için dünyanın çeşitli yerlerinde teşvik fonları olduğunu hatırlatan Uğur, “Yeşil sinema yapanın daha farklı bir karşılık alması gerekiyor. Avrupa’da bu çeşit dayanaklar var. Türkiye’de de olacağını düşünüyorum. Tahminen çok yakında Kültür Bakanlığı ‘Eğer yeşil film yaparsanız şöyle bir dayanak veriyoruz’ diyebilir. Bunun denetimi için bakanlıktan biri gelip sette kalabilir. Bunlar çok hoş hareketler, keşke olsa.” dedi.

“ÇOK İSTERİM” 

Filmde kıtlık kanunları sebebi ile annesi ve çocuğunun hayatı ortasında kalan bir bayanı canlandıran oyuncu Selen Öztürk de “Bu çok güç bir karakter zira bir bebek dünyaya getirmek istiyorsunuz lakin bu gerçekleşirse de sizi siz yapan annenize veda edeceksiniz. Benim karakterim de bu süreci, soruları ve çatışmalarıyla, iki tarafı kurtarmaya çalışarak geçirmeye çalışıyor. O yüzden bayanın dünyasında güç bir seyahati anlatıyor fakat alışılmış oyuncu olarak bu türlü boyutlu işlerde oynamak çok keyifliydi.” görüşünü paylaştı.
Filmin sürdürülebilir uygulamalar takip edilerek çekileceğini öğrendiğinde çok sevindiğini anlatan Öztürk, şöyle devam etti:

“Benim bu sinemadan evvel, elimden geldiğince kendi bulunduğum setlerde, başarısızlıkla sonuçlansa da küçük küçük denemelerim olmuştu. Zira tek başına uğraş veriyordum ve insanlara anlatmaya çalışıyordum, çok sıkıntı. Üretimcimiz Korhan’ın da dediği bir şey var, alışkanlığı değiştirmek hiç kolay değil. Hele set çalışanları ve oyuncular olarak. Bu sinemanın bu halde çekilmesi de zati çok hoş oldu, zira sinemamız bunu anlatıyor. Bana da bu türlü bir set kuracağız dendiğinde, bu sefer kurallar ve yaptırımların olacağını düşündüğümden ‘Yaşasın!’ dedim.”

Başlatılan küçük uğraşların kesime örnek olabileceğini ve bunun yayılmasını umduğunu lisana getiren Öztürk, “Film setindeki tüm arkadaşlarımız bir iki gün içerisinde kurallara adapte oldu. Sinemalarda daha konsantre bir süreç işlediğinden bu muvaffakiyet sağlanabilir. Kıymetli olan bunu uzun süren işlere taşıyabilmek. Dizi setlerinde de bunun olmasını çok isterim.” diyerek kelamlarını tamamladı. AA