Balıkçılıkla uğraşmayı seviyordu. Bu uğraş onu hayatın süratli temposundan biraz olsun uzaklaştırıp kendi iç dünyasını dinlemesine fırsat tanıyordu. Andy Hackett, Fransa’nın Başşehri Paris’in güney doğusunda bulunan Bluewater Gölü’nde açıldığında bölgede bir efsane haline gelmiş olan “Havuç” ile karşılaşacağını düşünmüyordu. Gölde özel bir balığın yaşadığını bilen Hackett, kendini bu balığı görecek yahut yakalayacak kadar şanslı hissetmiyordu. Hackett’in yanıldığını anlaması çok uzun sürmedi.
OLTASI SARSILINCA ŞAŞKINA DÖNDÜ
Andy Hackett, göle açıldıktan kısa müddet sonra oltası sert halde sarsılmaya başladı. Bir anda oltayla uğraş etmeye başlayan adam, başını suya hakikat çevirdiğinde neye uğradığını şaşırdı. Oltasına yakalanan balık, bölgede efsane haline gelmiş olan ve renginden ötürü “Havuç” ismi verilmiş olan devasa balıktı. Hackett, 25 dakikalık bir çabanın akabinde Havuç’u yakalamayı başardı.
Yakaladığı balıkla fotoğraf çekilmeyi ihmal etmeyen Hackett, “Bu gölde büyük bir balık olduğunu daha evvel duymuştum. Onu yakalayacağımı yahut görebileceğimi düşünmüyordum. Yakaladığım balığın Havuç olduğunu onun su üstüne yaklaştığı sırada anladım. Onu yakalamak kusursuz bir histi lakin bu büsbütün şanstı” dedi. Hackett, fotoğraf çekilmesinin akabinde devasa balığı tekrar göle bıraktı ve kutlama yapmak için kıyıya geri döndü.
‘KAÇMAYI ÂLÂ BİLEN BİR BALIK’
Bluewater Gölü’nün bulunduğu bölgede yöneticilik yapan Jason Cowler, turuncu renginden ötürü Havuç ismi verilen balığın 20 yıl evvel bölgeye gelen turistlerin ilgisini çekmek için bırakıldığını söyledi. Cowler, Havuç hakkında konuşurken şu bilgileri verdi:
“Buraya gelen balıkçıların farklı balıklar avlayabilmesi için göle bırakılmıştı. O vakitten beri büyüdü ve devasa bir balık oldu. Birden fazla vakit ortaya çıkmayan ve nasıl kaçması gerektiğini güzel bilen anlaşılmaz bir balık.”
Havuç’un deri sazanı ve koi sazanı ortasında melez bir tıp olduğu belirtiliyor. Koi balıklarının konutlarda ve kent havuzlarında süs balığı olarak da kullanılabiliyor olması, Havuç’un ‘devasa bir akvaryum balığı’ olarak görülmesine de imkan tanıyor. Suya bırakılmadan çabucak evvel tartılan balık yaklaşık 30 kilogram tartısında.
‘TÜRKİYE’DE OLDUĞUNA DAİR BİR BİLGİ YOK’
Havuç isimli balığın temel olarak bir sazan balığı olduğunun altını çizen İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi / İçsu Kaynakları ve İdaresi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özcan Gaygusuz, sazan balığının pullu sazan, aynalı sazan, deri sazanı, koi balığı olarak isimlendirilen çeşitli tiplerinin bulunduğu bilgisini paylaştı.
“Bu çeşitler tıpkı yakalanan balıkta olduğu üzere kendi ortalarında da üreyerek farklı renklerde ve ebatlarda sazan melezlerinin meydana gelmesine neden olabilirler” diyen Doç. Dr. Özcan Gaygusuz, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bizim sularımızda pullu sazan bulunuyor. Bununla birlikte kimi iç sularımıza vakit zaman kamu kurumları tarafından aynalı sazanlar da aşılanıyor. Koi balıkları ise yalnızca meskenlerde hobi hedefli olarak, kentlerde ise süs havuzlarında yahut büyük kent akvaryumlarında bakılan balıklardır. Pullu sazan ile aynalı sazanın birlikte üremesi sonucunda pullu sazan yavru oluşuyor ve bunlar olağan ebatlarında oluyorlar. Henüz koi balıklarının bizim doğal iç su kaynaklarımızda yaşadığına dair bilimsel bir bilgi yok.”
YABANCI TIPTAKİ BÜYÜK TEHLİKEYE DİKKAT!
Havuç’un bir Japon balığı olmadığını belirten Gaygusuz, “Türkiye’de Japon balığı yahut kırmızı balık olarak bilinen balığın bilimsel ismi carassius uuratus olup sazan balığından (cyprinus carpio) farklı bir türdür” dedi.
Bir ortama bitki yahut hayvan olması fark etmeksizin sonradan yerleşen canlılar ortamda doğal düşmanları yoksa mevcut kaideleri âlâ kıymetlendirerek süratle çoğalabiliyor. Hatta ekosistemi bozarak ekolojik ve ekonomik problemlere yol açabiliyor. Doç. Dr. Özcan Gaygusuz, “Günümüzde Türkiye iç sularında 10’dan fazla yabancı balık tipi bulunuyor. Bu cinslerden kimileri iç sularımızda baskın balık çeşidi haline gelmiş durumda. Oysa yabancı-istilacı çeşitler mahallî cinslerin stoklarının azalmasına hatta yok olmasına yol açabilirler. Bu nedenle kara, orman, deniz ve iç su ekosistemlerimizde kamu kurumları ve üniversiteler tarafından nizamlı olarak izleme çalışmaları yapılması gerekli. Bu sayede yabancı-istilacı bir çeşidin varlığı erken tespit edilebilirve bu tiplerin ekosisteme yerleşmesinin önüne geçilmesi için süratli önlemler alınabilir” formunda konuştu.
Yabancı-istilacı tiplerin birinci başta nasıl bir sorun yaratacağı yahut yararlı olacağını öngörmenin mümkün olmadığını vurgulayan Gaygusuz, “Örneğin ticari nedenlerle Türkiye’ye getirilmek istenen ve sahip olduğumuz flora ve faunanın doğal bir kesimi olmayan bir çeşit için ilgili kurumlar tarafından risk tahlilleri yapılmalı, şayet sonuçlar riskli çıkarsa mutlaka bu cinslerin ülkeye girişine müsaade verilmemeli. Riskli çıkmayan tipler için de sıkı karantina kuralları uygulanmalı, sorun çıkmazsa ülkeye girişine müsaade verilmeli. Zira bir tıp bir kere bir ortama girdiyse onu oradan uzaklaştırmak neredeyse imkansız” uyarısını yaptı.